Uyuz hastalığının belirtileri ; sarcoptes scabies denen bir parazittir. Uyuz çok bulaşıcı bir hastalıktır. Her yaş grubunda her cinsiyette görülür. Sosyoekonomik düzey gözetmeksizin bulaşabilir.
İnsan vücuduna temas eden parazit 30 dakikada insan cildini delerek cilt altına yerleşir ve 3 haftada gelişip çoğalma süresini tamamlar. 4. haftada da en belirgin özelliği olan gece kaşıntıları ve ciltte tüneller oluşturarak bulgu vermeye başlar. Kişiyi uykusundan kaldıracak derecede olan bu kaşıntılar gündüzleri hafifler ama devam eder. Kaşıntı ilk olarak tünellerin olduğu yerde iken daha sonra tüm vücutta görülür. Kaşıntının sebebi; parazitin hareketlerinden değil, insan immün sisteminin uyuza karşı verdiği tepkiden kaynaklanmaktadır. İlk kez uyuz ile karşılaşan vücutta kaşıntı 1. ayda başlarken tekrar uyuz bulaşan kişilerde ise kaşıntı 24 saat sonra kendini gösterir. Uyuz hastalığı belirtileri hakkında daha detaylı bilgi almak için Whatsapp hattımızdan uzmanlarımıza danışabilirsiniz.
İçindekiler ;
Dikkat !
Irk, cinsiyet ya da herhangi bir sosyal sınıf ayırt etmeksizin yayılan bir hastalıktır. Daha çok çocuk bakım evleri, huzurevi ve cezaevi gibi kalabalık ortamlarda yaşayanlarda daha yaygın görülür. Bu parazit bulaşan kişi; herhangi bir belirti taşımadan da sağlıklı bir kişiye paraziti bulaştırabilir. Daha Detaylı Bilgi Almak İçin Bizimle İletişime Geçebilirsiniz.
1. Hiperkeratotik Uyuz
Tedaviye çok dirençlidir ve en önemli bulgusu tırnak ve saç bölgesinde de uyuz tünellerinin bulunmasıdır. Uyuza vücudun aşırı tepki vermesi ile birlikte vücutta fronkül follikülit, lenfanjit, selülit gibi cilt iltihaplanmaları görünebilir. En etkili tedaviyle bile cilt lezyonlarında anca bir hafta sonra gözle gürülür azalma farkedilir. Tedavinin ilk aşamasında ciltte ki kaşıntılar ilk üç günde artış gösterebilir.
Hastalığın bulaşmasını engellemek için yapılan kişisel hijyenin herhangi bir etkisi bulunmaz. Bu yüzden genellikle insanların bir arada olduğu bakımevi, hastane ya da kışla gibi yerlerde çok daha hızlı yayılır.
2. Temiz Uyuzu
Bu tip uyuzda çok az tünel vardır ve sadece tünel üstünde kaşıntı görülür. Hasta kişiler bir böcek ısırığı zanneder. Tüneller (silion); deriden biraz kabarık,kahve-pembe-beyaz renkli 0,5 mm eninde, 15 mm uzunluğundadır. Günde 1 mm uzayan tünellerin ucunda inci tanesine benzeyen ve içinde dişi uyuz parazitinin olduğu bir şekilde görülür. Tüneller en fazla, el bilekleri ve parmak aralarında, koltuk altı, kalça ve bikini bölgesinde görülür. Ancak yaşlılarda ve çocuklarda en çok avuç içleri ve karın bölgesinde görülürler. Bayanlarda meme ve göbek bölgesinde sık görüldüğüde unutulmamalıdır. Yetişkin bireylerde sırt üst bölümünde, boyun, yüz, kafa derisinde, avuç içinde ayak tabanlarında çok nadiren tüneller görülür. Oluşan tüneller bazı kişilerde uyuz tedavisi tamamlanmış olsa bile; aylarca kalabilirler. Bu tüneller çok fazla kaşıma sonrasında iltihaplı yaralar haline dönüşebilirler. Klasik uyuz hastalığının dışında; Hiperkeratotik uyuz Norveç uyuzu Kabuklu uyuz Temiz uyuzu Abortif uyuz İncognite uyuzu İnfantil uyuz gibi uyuz tipleri de mevcuttur.
3. Abortif Uyuz
4. İncognite Uyuz
5. İnfantil Uyuz
6. Norveç Uyuzu
Norveç uyuzu denen tip en fazla bağışıklılık sistemi zayıf ve bozuk olan kişilerde görülür. Baş ve ense dahil tüm vücutta kabuklanmaya yol açmaktadır. Kabuklar altında çok fazla sayıda parazit içeren bu tür; hem tedaviye daha dirençli hem de daha bulaşıcıdır. Klasik uyuzdan en önemli farkları; kaşıntı daha azdır ve tüneller üzerinde kabuklanma yapması ve tırnaklardaki şekil bozukluğu önemli tanı araçlarından biridir.
Vücut dışındaki yani halıdaki koltuktaki elbisedeki parazit normal oda ısısında iken 3 gün canlı kalır. Ama norveç uyuzundaki kabukların etrafa dökülmesi ile birlikte kabuklarda bulunan parazit oda ısısında 10 gün canlı kalır.
Tanısı hekimlerce konulan uyuzun, evde tanı konulabilmesi, gösterdiği bulgular dışında en çok şu yolla yapılır; şüpheli görülen yere mürekkep damlatılır 10 sn beklenir ve alkollu pamuk ile mürekkep silinir. Sonra bu alana büyüteç ile bakılır. Cilt altında zik-zak şeklinde mürekkep kalıntısı varsa %100 uyuz olarak kabul edilir.
Uyuz hastalığı ciltteki birçok hastalıkla karıştırılabilir. Ama gece artan kaşıntıların olması, incimsi cilt lezyonlarının olması, tünellerin varlığı tanıda çok önemlidir. Bebeklerde incimsi cilt yaraları çok, tüneller az görülür. Yetişkinlerde ise tüneller çok, incimsi cilt lezyonları az görülür. Parmak uçları; tırnak altındaki parazitlerden temizlenmek için düzenli fırçalanmalıdır. Uyuz uğraştırıcı bir hastalıktır. Uyuz hastalığı, uyuz böceği olarak ifade edilen hayvanın deri altına yerleşmesi ile oluşur. Bunun sonucunda vücutta kaşıntı yoluyla belirtileri başlayan oldukça rahatsız edici bir parazit hastalığıdır. Peki, uyuz hastalığının belirtileri nelerdir?
7. Uyuz Hastalığının Belirtileri
Uyuz hastalığının belirtileri çocuklarda, yetişkinlerde farklılık gözetir. Uyuz böceğinin insan vücudundaki deri yerleşmesi ve burada çiftleşme sonucunda üremesi ile birlikte kişiden belirli tepkimeler oluşur. Bu durum 4 ya da 6 hafta içerisinde değişkenlik gösterir.
- İlk olarak kaşıntı şikayeti, uyuz hastalığının belirtileri içerisindedir.
- Derinin kaşınması ile birlikte yaralar oluşmaya başlar.
- Uyuz özellikle El parmaklarının aralarında ki eklemlerde, koltuk altlarında, ayak bileklerinde, bel bölgesinde, kalçalarda, el bileğinde, elin eklem üstlerinde görülür.
- Kadınlarda genital bölge ya da meme uçları Uyuz hastalığının kaşıntı belirtileri belirtilerinin özellikle yaşandığı bölgelerdir.
- Erkeklerde ise bu durum penis üzerindeki yaralar ile oluşur.
- Bağışıklığı zayıf bireylerde, bebeklerde ya da özellikle yaşlılarda ise yüz ve bütün vücutlarında gözlenebilir.
- Yaşlılarda genel olarak belirtiler, deri üzerindeki soyulmalar şeklindedir.
Uyuz hastalığının belirtileri içerisinde kaşınma olduğu gibi sürekli olarak vücutta herhangi bir hayvanın ya da böceğin gezindiğine dair olgularda oluşabilir. Bu sebepten dolayı sürekli olarak duş almak isteyebilirsiniz. Ancak uyuz böceği, insan vücudunda zıplamaz, uçamaz ya da gezinemez. Böyle bir durum söz konusu değildir. Yalnızca bulunduğu alanda kaşıntı oluşturur. Kişi o kaşıntının tepkimesi ile birlikte, bütün vücudunda gezinti olduğuna dair his yaşayabilir.
7.1. Kabuklu Uyuz Belirtileri Nelerdir?
Uyuz hastalığının belirtileri, kabuklu uyuz belirtileri olarak da farklı bir başlık altında bulunur. Kabuklu uyuz ise herhangi bir kişide birçok akar bulunmasından kaynaklanır. Yani bu durum insan teni üzerinde yumurtaların, kalın kabuklarla birlikte gelişmesine neden olur.
Bu durumda, kabuklu uyuz şeklinde ifade edilir. Kabuklu uyuz özellikle bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde görülür. Yaşlılarda ya da engelli kişilerde de görüldüğü söylenebilir. Bu tür uyuz tipi diğer uyuz çeşitlerine göre bulaşıcıdır. Yani farklı bir kişi, kabuklu uyuz hastalığı yaşayan kişi ile ten yaklaşımda girdiği sırada 4 ya da 6 gün içerisinde kendi vücudumda da aynı tepkimeleri görebilir. Bu sebeple dikkatli olmakta fayda var. Ancak hızlı tedavi yapıldıktan sonra bulaşıcı rahatsızlık kişiden önlenebilir. Bunun için direkt olarak kabuklu uyuz vücutta görülmüşse ya da kabuklu uyuza dair belirtiler yer ediliyorsa, tedavi alınması hastalığın vücuda yayılması adına gereklidir.
7.2. Uyuz Hastalığının Genel Belirtileri Nelerdir?
Uyuz hastalığının belirtileri, ilk olarak şiddetli kaşıntı ile başlar. Bu durum çeşitli bölgelere göre değişkenlik gözetir. Ardından cilt yüzeyinde, ayak parmak aralarında ya da el parmak aralarında beyaz ya da gri renkli çizgiler belirir. Bu çizgiler kaşıntıdan dolayı da oluşabilir. Uyuz hastalığının direkt olarak vücutta bulunduğuna dair olgudur. Uyuz hastalığının belirtileri içerisinde sıcak banyo sonrasında kaşıntının artmasından anlaşılabilir.
Genel olarak kişiler vücudu kaşınmaya başladığı zaman duş alma ihtiyacı duyar. Ancak duş aldıktan sonra kaşıntının artması uyuz hastalığı olduğunun belirtisidir. Çeşitli bölgelerde kir birikimi, siyah nokta benzeri oluşumlar gerçekleşir. İçi sıvı dolu lezyonlar, cilt yüzeyinde yer edinir. Ya da bu durum inci tanesine de benzeyebilir. İçi sıvı dolu lezyonlar, kaşıntının artması ile birlikte gözükür. Anlık olarak tedavi yapılmadığı takdirde, lezyonların oluşumu da artar. Yaygın olarak döküntü, yaralar, kızarıklık uyuz hastalığının en önemli belirtileridir. Bu durum gözle görülen belirtileridir. Gözle görülmeyen fakat kaşıntı hissi veriyormuş gibi farklı alanlarda da aynı hissi yaşayabilirsiniz. Bu hissi yaşadıktan sonra kaşıntı gidinceye kadar kaşımanız, bölgenin yaralanmasını sağlar.
7.3. Uyuz Hastalığının Belirtileri Bebeklerde Nasıldır?
Uyuz hastalığının belirtileri, bebeklerde sıklıkla yaşanabilir. Bebekler özellikle 1 yaşına kadar düzenli olarak temizlenmelidir. Koltuk altları, özel bölgeleri, Ağız ve yüz temizliği bebekler için önemlidir. Kalabalık bir ortamda bebeğin bulundurulması, herhangi bir alana bebeğin oturtulması, hayvan teması ya da farklı bir kişiyle bebeğin temasa geçmesi gibi birçok etmen, uyuz hastalığının bulaşıcılığının bebeklere yalnızca 5 dakika içerisinde geçmesi adına yeterlidir.
Bebekler herhangi bir ortamda bulunduktan sonra kesinlikle temizlenmelidir. Uyuz hastalığı kir, temas ya da bunun gibi etmenlerden dolayı kaynaklanır. Uyuz hastalığının belirtileri bebeklerde sık kaşınma ya da direkt olarak kızarıklıkla anlaşılır. Bebeklerin sürekli olarak burnunun kaşıması, saçlarını kaşınması ya da göz pınarlarını kaşınması gibi belirtiler yaşanır. Tedavi anlık olarak konulmalıdır. Aksi takdirde kaşıntılar yaraya dönüşüyor ve bu da bebeklerin daha fazla rahatsız olmasını sağlar.
7.4. Yetişkinlerde Uyuz Hastalığının Belirtileri Nasıl Oluşur?
Yetişkinler günlük yaşamda iş, sosyal hayat ya da bunun gibi etkenlerden dolayı farklı kişilerle iletişime geçebilir. Bu sebepten dolayı diğer kişilerde uyuz hastalığı varsa 15-20 dakika içerisinde bulaşabilir. Özellikle ten temasının oluşması, uyuz hastalığının bulaşması adına yeterlidir. Yetişkinlerde uyuz hastalığının belirtileri;
- Kaşıntı ile başlayıp kulak arkalarının arkalarından deri dökülmeleri
- Genital özel bölgelerin yaralanması
- Sırt bölgesinde kızamık şeklinde oluşan kırmızı noktalar
- Ya da saçta bitlenme etkisi oluşturan kaşıntılar gibi birçok belirti yer edilir.
Bu belirtiler çoğu zaman kişinin duş alması ile geçebilir. Ancak duştan sonra halen kaşıntı daha yüksek derecede artmışsa, uyuz hastalığına yakalandığınız söylenebilir. Bu konuda bir doktor tedavisinde olmanız önemlidir.
8. Uyuz Nasıl Bulaşır?
Uyuz hastalığı, direkt olarak ten teması olmuşsa bulaşır. Bulaşıcı bir rahatsızlıktır. Bir kişiden başka bir kişiye geçmesi yalnızca kısa süreli ten temaslarında bile mümkün olabilmektedir. Örneğin bayramlarda ya da herhangi bir özel günde farklı bir kişiyle ten temasına geçmişseniz, kişi de uyuz hastalığı var ise aynı hastalığa yakalanmanız mümkündür. Özellikle cinsel birliktelik ya da aynı bardak, tabak, çatal, aynı yatakta uyuma ya da aynı yerlere dokunma gibi durumlarda da bulaşması mümkündür. Bulaşmaması için uyuz hastalığı olan kişiyle, hastalığı sona erinceye kadar görüşmemeniz tavsiye edilir.
9. Uyuz Hastalığı Nedir?
Uyuz hastalığının oluşmasındaki en önemli faktör, uyuz böceğidir. Uyuz böceği herhangi bir kişinin vücudunda yaşam döngüsünü tamamlar ve vücuda yerleşir. Böylelikle kaşıntı ve parazitler oluşturur.
Uyuz hastalığı diğer bir ifadeyle deri hastalığıdır. Uyuz hastalığı, uyuz böceğinin insan vücudunda yumurtalarını bırakması ile birlikte oluşur. Bu yumurtalar deri altına kazılan tünellere bırakılır ve günlük 2 ya da 4 yumurta bıraktıkları söylenir. Uyuz böceği, insan vücudunda farklı alanlara zıplayamaz ya da uçamaz. Böyle bir durum söz konusu değildir. 10 ya da 12 adet uyuz böceği, normal bir insan vücudunda bulunur. Çocuklarda ortalama bu durum daha fazla uyuz böceği şeklindedir. Genel olarak ayaklardan ve ellerde bulunur. Bunun dışında farklı bölgelerde bulunmaları, hassas alanlarda yer edilmesiyle gerçekleşir.
- Bağışıklık sistemi zayıf kişilerde
- Ya da kortizon tedavisi görenlerde uyuz böceği milyonlarca sayıda rastlanabilir.
Kabuklu uyuz olanlarda da, bu durum mümkündür. Uyuz hastalığı yalnızca belirli kişilerle değil her yaşta görülebilen bir hastalıktır. Toplu yaşam alanlarında, yurtlarda, kuşlarda, bakımevlerinde ya da bunun gibi birçok ortamda salgın şeklinde olduğu takdirde, farklı kişilere geçebilir. Hijyenik koşulların yeterli düzeyde olmadığı her türlü toplu yaşam alanında, uyuz böceği bulunur. Ve uyuzla meydana gelen kaşıntı ve parazitler de böyle ortamlarda sıklıkla rastlanır.
10. Uyuz Hastalığının Tanısı Nasıl Konulur?
Uyuz hastalığının belirtileri, yaşanıldıktan sonra ilk iş tanının konulmasıdır. Tanının konulması için belirtilerin tam anlamıyla gerçekleşmesi gerekir. Örneğin çoğu zaman psikolojik olarak kaşınmalar yaşanabilir. Buna da uyuz hastalığı denilir. Ancak bu uyuz hastalığı değildir. Uyuz hastalığı, uyuz böceğinin vücuda yerleşmesiyle oluşur. Uyuz böcekleri bebeklerde, yaşlılarda, yetişkin kişilerde ya da hasta kişilerde farklı belirtiler oluşturur. Bu belirtiler uzunca bir süre ya da kısa bir süreçte kişiye rahatsızlık vermişse, testlerden geçilir. Bu testler doktor gözetiminde kabul gördükten sonra tanının görülmesi mümkündür.
11. Yaşlılarda Uyuz Hastalığının Belirtileri
Parazitik ya da yaygın olarak oldukça rahatsız edici bir rahatsızlık olan uyuz hastalığı, yaşlılarda bazı bölgelerde görülür. Bunlar ise şu şekildedir;
- Koltuk altı
- Genital bölge
- Ayak ve el parmak aralarındaki kaşıntılar ile birlikte belirti gösterir.
Yaşlı bireylerde saç dökülmesi ya da saç serilerinde sürekli olarak kaşıntı, çoğu zaman yaşlılıktan dolayı kaynaklanabilir. Ancak tedavi konulması burada önemlidir. Çoğu zaman yaşlılıktan kaynaklanan hastalıklar değil, kişinin uyuz hastalığını yakalanmasından dolayı çeşitli rahatsızlıklar görülebilir.
Yaşlılarda kulak arkasındaki deri dökülmeleri, dudakların kuruması, dirseklerin şiddetli derecede kaşınması, genital bölgelerin yaralanması, saç derisinde kabuklu dökülmelerin olması gibi birçok belirti uyuz hastalığının belirtileri olarak bulunur. Burada kesinlikle bir doktor ile tedaviye geçilmelidir. Yaşlıların derileri zaman geçtikçe daha inceldiği için kaşıma sonrasında yaraların açılması diğer yetişkinlere ya da çocuklara göre hızlı bir şekilde gerçekleşir. Yaralanmaların, yaşlılarda tüm vücudu sarmaması için bir doktor tedavisi gereklidir.
12. Uyuz Hastalığından Nasıl Korunması Gerekir?
Uyuz hastalığı ya da uyuz hastalığında yakalanan 1 kişiden korunmak için çeşitli detaylara dikkat edilmesi gerekir. Burada korunmanın en etkili yolu içerisinde uyuz hastalığına yakalanan herhangi bir kişi ile tensel temasa geçilmekten kaçınılmalıdır. Uyuz hastalığı bulaşıcı bir rahatsızlıktır. Burada farklı bir kişiyle ten temasına geçildiğinde, hastalığın bulaşması yalnızca 20 dakika içerisindedir. Uyuz hastalığının belirtileri deri dökülmeleri olarak gözle görülebilen bir hastalıktır. Yani herhangi bir kişide deri dökülmesi ya da kaşıntıdan kaynaklanan yaralanmalar gördüğümüzde, bu durumun uyuz rahatsızlığı olduğunu anlayabilirsiniz. Böyle kişilerle ten temasından uzaklaşmalısınız.
Nevresim, havlu ya da giysiler haftada kesinlikle düzenli olarak 60 derece sıcak su ile yıkanmalıdır. Fakat bu durum uyuza buluşan kişinin yapması gereken temizlemedir. Herhangi bir uyuz hastalığına yakalanan kişiyle aynı yerde bulunursanız, bunun sonrasında giysilerinizi değiştirip 60 derece sıcak su ile yıkamalısınız. Ev içerisindeki süpürme sonrasında elektrikli süpürgenin torbası atılmalıdır.
Uyuz hastalığında deri dökülmeleri farklı alanlara dökülebilir. Burada o dökülmeler tekrardan elektrik süpürgesi torbasına yapışır ve aynı şekilde diğer süpürmelerde ev içerisine yayılabilir. Bu durumun önlenmesi için torba direkt olarak atılmalıdır. Uyuz akarının bulunduğu çeşitli alanlar, çamaşır suyu ya da sıcak su ile temizlenmelidir. Uyuz akarında kaşınmalar, uyuz hastalığının şiddetli seviye geçmesinden dolayı kaynaklanır. Uyuz hastalığının belirtileri görüldükten sonra anlık olarak korunma tedavilerine geçilmelidir. Bunlar ise bir doktor gözetiminde olduğu gibi kişinin evde yapması gereken temizliklerle de gerçekleşir. Doğru temizlikler ya da temizlemeler uygulandıktan sonra uyuz hastalığı tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Ancak tedavi sürecinde temiz olmayan ya da fazlasıyla kalabalığın bulunduğu ortamlarda dikkat edilmemesi durumunda, aynı şekilde hastalıkta devam eder.
Dikkat !
Önemli not alanı
