Uyuz Hastalığı Nedir? kişiyi rahatsız edecek derecede kaşınma belirtisiyle kendini gösteren uyuz hastalığı bulaştığı kişilerin hayat kalitesini etkiliyor. Kişinin sağlığına doğrudan bir zarar vermese de tedavi edilmemesi durumunda birçok problem ile karşılaşılıyor. Uyuz hastalığı nedir, belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir, nasıl korunur konularını sizler için bir araya getirdik. Farklı konu hakkında bilgi almak için Whatsapp hattından bizlere ulaşabilirsiniz.
İçindekiler ;
Dikkat !
Kişinin yaşam kalitesinin bir hayli düşmesine neden olan uyuz hastalığı, kendiliğinden iyileşmez. Farklı bir deyişle uyuz belirtisi gösteren kişilerin mutlaka hekime giderek tanı ve tedavi alması önerilir. Uyuz Hastalığı Belirtileri nelerdir, semptomları nasıl bilebiliriz gibi sorularınıza yanıt almak için diğer yazımızı inceleyebilirsiniz.
1. Hastalığın Nedeni
Uyuz hastalığı nedir; akar olan uyuz böceği olarak adlandırılan sarcoptes scabiei von hominis isimli akarın deriye bulaşması sonucunda oluşan cilt hastalığıdır. Bu hastalıkta deri üzerine bir kez temas etmiş ve bulaşmış olan uyuz böceği deri üzerinde 1 ila 2 gün yaşamını sürdürür. Deri üzerinde canlı kaldığı sürede deri üst katmanlarında tüneller oluşturur. Oluşturduğu tünellerin içerisine dışkı ve yumurta bırakır. Bıraktığı dışkılar ciltte yüksek derecede kaşınma hissi uyandırırken yumurtalar da üremesine yardımcı olur. Böylece ilk bulaşan uyuz böceği ölmüş olsa dahi ciltte ürettiği uyuz böcekleri yaşamaya devam eder.
Uyuz hastalığının tedavi edilmemesi durumunda ciltte dökülme, kaşınmaya bağlı yaralanma gibi durumlarla karşılaşılmaktadır. Ayrıca sürekli kaşınma isteği kişilerin günlük yaşamını etkileyecek boyutlara kadar ulaşabilir. Sıklıkla parmak araları, göbek çevresi, koltuk altı, dirsek ve ayak gibi vücudun bölümlerinde rastlanmaktadır.
2. Uyuz Hastalığı Belirtileri Nedir?
Uyuz hastalığının belirtileri diğer cilt hastalıklarına benzer olan semptomlara sahiptir. Özellikle şiddetli kaşınma bu hastalığın en belirleyici belirtisidir. Bunun yanında karşılaşılan diğer belirtiler şöyledir:
- Gündüz kaşınma isteğinizin yanında gecelere şiddetlenen bir kaşıntı,
- Cildinizin yüzeyinde ya da parmak aralarında beyaz renkli 1-10 mm uzunluğunda çizgiler,
- Özellikle sıcak duş alındığında şiddetlenen kaşıntı,
- Uyuz böceğinin oluşturduğu tünellere bağlı olarak cilt üzerinde siyah noktaya benzer oluşumlar,
- Döküntü, kızarıklık ve yaraların oluşması,
- Cilt yüzeyinde içi sıvı dolu inciye benzeyen oluşumların oluşmasıdır.
Bu belirtilerle karşılaşan bir kişi daha fazla vakit kaybetmeden bir doktor ile görüşmelidir. Uyuz hastalığı son derece bulaşıcı bir hastalıktır bu nedenle özellikle ev içerisinde bulaşı fazladır. Uyuz olan kişi fark edilmez ya da fark edildikten sonra gerekli önlemler alınmazsa ev içinde bulunan kişilere de bulaşmaktadır. Bu durumda uyuzdan tamamen kurtulmak daha uzun ve güç bir hal almaktadır.
Uyuza ilk defa yakalanan birinin belirtileri 2 ila 6 hafta arasında kendini gösterebilir. İlk zamanlarda sadece küçük kaşıntı ile başlayan belirti kişiler tarafından genellikle dikkate alınmaz. Hastaneye yapılan başvuruların çoğunluğu belirtilerin şiddetlenmesinin ardından gerçekleştiriliyor. Bu durumda ev içerisinde bulunan diğer kişilerin de uyuza yakalanma ihtimali yükseliyor.
Eğer bir birey daha önce uyuz hastalığı geçirmişse belirtileri göstermesi çok daha kısa sürüyor. Kişi yeniden uyuz böceğine maruz kaldığı anda belirtileri göstermeye başlayabilir. En geç ise 4 gün içerisinde kişi ciddi belirtiler ile hastaneye başvuruyor.
3. Uyuz Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Uyuz nedir; cilt üzerinde bulunan uyuz böceklerinin bulaşmasının ardından deride reaksiyon göstermesi sonucunda karşılaşılan deri hastalığıdır. İnsanlar bu uyuz böceklerini kendi vücutlarında doğal olarak barındıramaz ya da bu böceği kendi üretemez. Yani uyuz hastalığı kişilere dışarıdan bulaşan bir hastalıktır.
Uyuz böcekleri insan cildi üzerinde 1 ila 2 gün yaşayabildiği gibi insandan bağımsız ortamlarda da 1 ila 2 gün hayatını sürdürebilir. Bu durumda uyuz böceği bulunan kişilerin havlu, çarşaf, kıyafet gibi unsurlarına temas edilmesi durumunda diğer kişiye uyuz bulaşır.
Uyuz hastalığının en sık bulaştığı yerler ortak çarşaf, yatak ve havlu gibi unsurların kullanıldığı hastane, kışla ya da evlerdir. Ancak uyuzun bulaşması için illa bir bireyin uyuz bireyin kullandığı eşyaya temas etmesi gerekmiyor. Uyuz böceği taşıyan bir kişinin cildine doğrudan dokunmak da uyuzun bulaşmasına neden oluyor. Bu nedenle uyuz olan kişinin kısa sürede tespit edilmesi büyük salgınları engelleyecektir.
3.1. Uyuz Hastalığından Nasıl Korunur?
3.2. Uyuz Hastalarının Dikkat Etmesi Gereken Noktalar
Uyuz hastaların hem bulaşmayı önlemesi çok dikkatli olması gerekiyor. Ayrıca krem ve losyonların kullanılması uyuzun ortadan kaldırılması için yeterli değildir. Bunun yanında dikkat edilmesi ve uyulması gereken özel durumlar bulunuyor.
- Uyuz olan kişi öncelikle uyuz hastalığı nedir ve nasıl bulaşır hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Temas en büyük bulaşım yolu olduğu için kişilerle temastan kaçınmalıdır.
- Uyuz böceği kıyafetlerde 1-2 gün yaşamaya devam ettiği biliniyor. Bu durumda kişi vücudundaki uyuzlardan kurtulmuş olsa dahi aynı yastık kılıfı, yorgan ya da çarşaf gibi unsurları kullanması yeniden bulaş olmasını sağlayacaktır. Günlük olarak nevresim takımının, kıyafetlerin, iç çamaşırların ve çorapların değiştirilmesi önemlidir.
- Uyuz hastalığına sahip kişinin giydiği kıyafet, kullandığı havlu ve nevresim takımı gibi unsurlar yüksek sıcaklıkta yıkanmalıdır.
- Yüksek sıcaklıkta yıkanan bu ürünler mutlaka ütülenmelidir. Önceden yıkanmış kıyafetler de ütülenerek giyilmelidir. Ütüleme işlemi iç çamaşırı ve çoraplara da uygulanmalıdır. Uyuz böceğinin ne zaman bulaştığı tam olarak bilinemeyeceği için ütülemeden kıyafetleri giymek sağlıksız olacaktır.
- Uyuz hastalığına yakalanmış kişinin el, yüz, vücut ve saç havlusu her gün yüksek sıcaklıkta yıkanmalıdır. Bu ürünler uyuz kişi dışında kimse tarafından kullanılmamalıdır.
- Doktorun ilettiği tavsiye ve önerilere dikkat edilmelidir. Ayrıca ilaçların kullanımına da belirtiler ortadan kalksa dahi birkaç gün daha devam edilmelidir.
- Bireye uyuz tanısı konulduktan sonra aynı evde yaşadığı kişiler de mutlaka kontrole gitmelidir. Bu durumda belirtilerin görülmesi beklenmemelidir. Çünkü uyuz kısa sürede belirti gösteren bir hastalık değildir.
4. Uyuz Hastalığının Bitkisel Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Uyuz hastalığına yakalanan kişiler kimi zaman doktora başvurmak istemeyebilir. Ya da doktorun verdiği ilaçların yanında doğal yöntemlerin kullanılması da uygun olarak görülebilir. Ancak uyuz kendiliğinden geçen bir hastalık değildir. Bu nedenle belirtileriniz varsa doğal tedavi yöntemlerini deneyebilirsiniz. Tedavi yöntemleriniz 2 gün içerisinde etki göstermezse mutlaka doktora başvurmalısınız.
Uyuz hastalığı için evde deneyebileceğiniz bitkisel tedavi yöntemleri;
- Çay ağacı yağı: Çay ağacı yağı içerisinde bulunan bileşenler ile antiparazitik yapıya sahiptir. Ayrıca antibakteriyel ve antifungal özelliği de bulunuyor. Bu nedenle uyuz böceğinin tedavisinde kullanılabilir. Kullanmak için bir yemek kaşığı çay ağacı yağını bir yemek kaşığı zeytin yağı ile karıştırın. Ardından bir pamuk yardımı ile günde 2 kez sürün.
- Sirke: Sirkenin asidik yapısı ve anitbakteriyel özelliği ile uyuz tedavisinde işe yaradığı biliniyor. Bu yöntemin uygulanması için 1 ölçü sirke (tercihen beyaz sirke) 1 ölçü suyu karıştırın. Kaşınan bölge üzerinde 5 dakika bekletin ve yıkayın. Ancak kaşınmadan kaynaklı açık yaralarınızın bulunduğu bölgede uygulamamanız gerekir. Etkisini göstermesi için ise 10 ila 15 gün arasında günde üç kere kullanmalısınız.
- Tuz: Tuzlu su ile duş almanın uyuz böceklerinin ortadan kaldırılmasında etkisi olduğu düşünülüyor. Bunun için bol miktardaki tuzu bir kova suyun içerisinde eritin. Bu tuzlu su ile duşunuzu alın. Ardından normal su ile durulanarak duşunuzu tamamlayın. Eğer vücudunuzda açık yaralar bulunuyorsa bu yöntemi uygulamayın.
- Aloe Vera Jeli: Doğal olarak elde ettiğiniz aloe vera bitkisinin jelini alarak uyuz olan bölgeye sürerek beklemelisiniz. Bu işlemi 10 gün boyunca özellikle kaşıntınızın olduğu zamanlarda uygulamalısınız.
5. Evcil Hayvanlardan İnsanlara Uyuz Bulaşır Mı?
Uyuz hastalığının hayvanlardan insanlara bulaştığı gibi bir kanı bulunuyor. Ancak insanlarda karşılaşılan uyuz hastalığı nedir; insanlarda uyuz böceği olarak adlandırılan akar sarcoptes scabiei von hominis’dir. Evcil hayvan olan kedi köpeklerde uyuzu sağlayan akar aynı akar değildir. Eğer evcil hayvanınızdaki uyuz size bulaşırsa da insan derisinde üreyemez. Kısa sürede ölür ve herhangi bir uyuza neden olmaz. Yani evcil hayvanlardan insanlara uyuz hastalığı bulaşmaz.
6. Crusted Kabuklu Uyuz Nedir?
Normal uyuz hastalığının yanında crusted kabuklu uyuz hastalığı da bulunuyor. Crusted uyuz hastalığı nedir; aynı uyuz böceği ile oluşan çok daha büyük etkilere sahip olan uyuzdur. Bu uyuz türünde normal uyuz belirtilerinin yanında görülen belirtiler; avuç içi, boyun, ayak tabanı, kafa ve yüz derisi üzerinde kaşıntı isteği bulunur. Bunun yanında uyuz akarlarının yumurtalarını içeren kalın kabukların görülmesi mümkündür. Bu kabuklarla beraber kişinin vücudunda 2 milyondan fazla uyuz böceği ve yumurtası bulunur. Crusted kabuklu uyuz için;
- Bağışıklık sistemini baskılayan nörolojik hastalığı bulunan kişiler,
- Down sendromlu yetişkin ya da çocuklar,
- AIDS hastaları,
- Bağışıklık sistemi gelişmemiş küçük bebekler,Yaşlılar risk grubunda bulunuyor. Crusted kabuklu uyuz genellikle belirtilen gruplardaki kişilerde rastlanıyor.
7. Uyuz Hastalığından Nasıl Korunur?
Dikkat !
Önemli not alanı
